Asset Publisher Asset Publisher

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Zagrożenia biotyczne

Podstawowym gatunkiem panującym w drzewostanach Nadleśnictwa Rokita jest sosna, która stanowi 71,9 % pod względem powierzchniowym, świerk stanowi 3,5 %. Drzewostany na gruntach porolnych zajmują powierzchnię ok. 26%.

Lasy nadleśnictwa są odporne, zdrowe i dobrej kondycji pod względem sanitarnym.

Do głównych czynników zagrożenia lasu istotnych dla nadleśnictwa możemy zaliczyć huraganowe wiatry, występujące w niektórych latach katastrofalne, wielomiesięczne susze w okresach letnich i związane z nimi lokalne pojawy szkodników wtórnych, pożary – nadleśnictwo zalicza się do I kategorii zagrożenia pożarowego, przymrozki późne występujące corocznie w maju a nawet w miesiącu czerwcu.

    Masowe pojawy szkodników owadzich notowano jedynie na początku lat osiemdziesiątych. Była to gradacja brudnicy mniszki w latach 1982, 1983. Gradacja ta, zapoczątkowana w centralnej części Polski objęła ponad połowę kraju i została zwalczona przez zabiegi chemiczne z samolotów, które objęły całość terenu leśnego. W 1984 roku gradacja samoistnie się załamała.
Ze względu na bogactwo siedlisk, dużą bioróżnorodność zarówno fauny jak i flory, opór środowiska, lasy nadleśnictwa są odporne, zdrowe i dobrej kondycji pod względem sanitarnym.

Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi (liściożernymi), takimi jak brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki i zawodnica świerkowa w drzewostanach iglastych, oraz owadami z rodziny miernikowców (piędzik przedzimek, zimowek ogołotniak, zwójka zieloneczka itp.) w dąbrowach. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny czy świerka.

Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych (uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu.

Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.

Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś, dzik), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami. Zimą, w I i IV kwartale roku, podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte drzewa do spałowania (ogryzania kory).

Zagrożenia antropogeniczne

Lasy Nadleśnictwa Rokita charakteryzują się najwyższym, I stopniem zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, z powodu wypalania traw, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza. Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.

Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury powietrza i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00 i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00 poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.

Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linie kolejowe, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego. Problemem jest także bliskie sąsiedztwo z nieuprawianymi łąkami i polami oraz znajdujące się na terenie lasów parkingi, miejsca postoju, wypoczynku i miejsca biwakowania.

Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie. Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.

Nadleśnictwo Rokita posiada system ochrony przeciwpożarowej złożony z punktu alarmowo-dyspozycyjnego przy biurze nadleśnictwa oraz systemu telewizji przemysłowej, punktu obserwacyjnego i dostrzegalni. W okresie wysokiego zagrożenia pożarowego organizowane są także patrole samochodowe.  Nadleśnictwo wyposażone jest też w sprzęt do gaszenia pożarów. Na terenie nadleśnictwa zlokalizowana jest sieć punktów czerpania wody oraz dojazdów pożarowych w celu zaopatrzenia wodnego samochodów gaśniczych. Posiadamy też dobrze zorganizowaną łączność bezprzewodową w celu szybkiego reagowania w przypadku wystąpienia pożaru.